Zoepolis. Dizajn dla roślin i zwierząt

Zoepolis. Dizajn dla roślin i zwierząt to wystawa, której podstawę stanowi próba wyjścia poza antropocentryczną perspektywę w projektowaniu. Dizajn od zawsze skoncentrowany był na człowieku, wytwórstwie i projektowaniu dla jego potrzeb. Kuratorki wystawy – Monika Rosińska i Agata Szydłowska – proponują poszerzenie perspektywy o nie-ludzkich mieszkańców miasta: rośliny i zwierzęta. Nie chodzi jednak o projektowanie „dla” nich, a bardziej o próbę stworzenia międzygatunkowej wspólnoty za pośrednictwem przedmiotów materialnych.

Zoepolis. Dizajn dla roślin i zwierząt
wystawa o nieantropocentrycznym projektowaniu

Terminy
17 października 2017 – 18 stycznia 2018
wernisaż: piątek, 17 października 2017, godz. 19:00

Miejsce
galeria Dizajn BWA Wrocław
ul. Świdnicka 2-4

Projektowanie zorientowane na człowieka (human-centred design) to jedno z najpopularniejszych haseł ostatnich lat wśród projektantów i firm. Jednak jeśli jednak sięgnąć do historii, okaże się, że dizajn zawsze był nastawiony na człowieka, a  homo sapiens stanowił miarę wszechrzeczy– przynajmniej w kulturze zachodniej – co świetnie ilustruje słynny rysunek witruwiańskiego mężczyzny stworzony przez Leonarda da Vinci. Podobnym przykładem jest sławny Modulor Le Corbusiera, czyli autorska miara proporcji, dla której punktem odniesienia był dorosły, wysoki, atletyczny mężczyzna. Obecnie w historii sztuki i historii dizajnu dużo mówi się o projektowaniu poza nowoczesnymi kanonami, a myślenie o otoczeniu niezdominowanym przez człowieka może okazać się niezwykle przydatne biorąc pod uwagę takie zjawiska jak ocieplenie klimatu, wymieranie gatunków czy ogólnie procesy jakie niesie za sobą antropocen.

Celem wystawy Zoepolis. Dizajn dla roślin i zwierząt jest zastanowienie się nad możliwością stworzenia wspólnoty ludzko-nie-ludzkiej, która byłaby mediowana za pomocą przedmiotów materialnych. Kuratorki wystawy będą poszukiwały rozwiązań, które traktują zwierzęta i rośliny jako pełnoprawne podmioty procesów projektowych, z uwzględnieniem ich potrzeb i praw.

– Wraz z projektantami i projektantkami oraz artystami i artystkami zastanowimy się w jaki sposób dizajn może udrażniać komunikację między ludźmi i nie-ludźmi, czy może on umożliwiać współistnienie gatunków? – mówi Agata Szydłowska.
 
– Chcemy zaproponować międzygatunkową kohabitację, a więc obecność człowieka jest dla nas ważna. Współistnienie powinno jednak opierać się na nieustannym negocjowaniu relacji pomiędzy wszystkimi mieszkańcami miasta, roślinami i zwierzętami także – dodaje Monika Rosińska.


Tytuł wystawy zaczerpnięty został z książki Sue Donaldson i Willa Kymlicki Zoopolis, której autorzy  uwzględniają nadanie zwierzętom równoprawnego statusu jakim jest obywatelstwo.  Został on jednak zmieniony na dużo pojemniejsze, dotyczące relacyjności i wspólnoty międzygatunkowej, pojęcie „zoepolis”. „Zoe” czyli „nagie życie”, oznacza witalność właściwą wszystkim żywym istotom. – Zoepolis oznacza postulowaną przez nas nie tylko wspólnotę ludzi i nie-ludzi, lecz także jej materialny wymiar w postaci miasta i przedmiotów, które mogłyby stymulować jej powstawanie – mówią kuratorki wystawy.

Główną część wystawy będą stanowiły prace zrealizowane we współpracy z zaproszonymi projektantami i  projektantkami oraz artystami i artystkami, które w sposób krytyczny interpretują wybrane zagadnienia, takie jak hierarchia gatunków, zwierzęta towarzyszące, czy (nie)ludzka skala w architekturze i urbanistyce. Wśród projektów zobaczymy m.in. specjalną „smycz”, która będzie pozbawiona aspektu władzy i dominacji,  a skupiać się będzie na stworzeniu organicznego połączenia między przedstawicielami obu gatunków, czy projekty okładek czasopism dostosowane do percepcji różnych zwierząt.



Wystawa współfinansowana jest w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki” w latach 2016-2019. Jest ona częścią projektu pod tytułem „Kartografie obcości, inności i w(y)kluczenia. Perspektywa filozofii i sztuki współczesnej” (kierowniczka: dr hab. Magdalena Środa, Wydział Filozofii i Socjologii UW).

Uczestniczki i uczestnicy: Fontarte, Małgorzata Gurowska, Karolina Kotowska i Łukasz Kowalski, Kwiaciarnia Grafiki, Bartosz Mucha, Nenukko, Alicja Patanowska, Maciej Siuda, Michał Szota
Kuratorki: Monika Rosińska, Agata Szydłowska
Projektantki ekspozycji: Pigalopus
Identyfikacja wizualna: Małgorzata Gurowska