Bezpieczeństwo pożarowe instalacji w budynkach

Myśląc o przeciwpożarowym zabezpieczeniu budynków, zazwyczaj skupiamy się na ich konstrukcji. Tymczasem równie istotnym zagadnieniem są instalacje grzewcze, wentylacyjne i klimatyzacyjne, zwłaszcza że często przechodzą one przez strefy pożarowe. Kwestii ich bezpieczeństwa absolutnie nie można marginalizować. Jakie aspekty generują najwięcej wątpliwości?

Przechodzenie przewodów HVAC przez strefy oddzielenia pożarowego jest źródłem wyzwań w kontekście bezpieczeństwa ogniowego budynków. Do utrzymania parametrów całej przegrody konieczne jest właściwe zaprojektowanie i wykonanie przepustów – tak, by każda strefa spełniała obowiązujące wymagania. Są one określone w §234 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych. Zgodnie z zapisami, przejścia instalacyjne powinny:

• zapobiegać przenoszeniu się ognia i dymu w przypadku pożaru,
• nie dopuszczać do wzrostu temperatury na powierzchni przejścia oraz na jego elementach, co mogłoby skutkować zapaleniem się elementów palnych instalacji,
• zachować wytrzymałość mechaniczną, zarówno w standardowych warunkach eksploatacyjnych, jak i w przypadku pożaru,
• umożliwić wykonanie kolejnych instalacji w obrębie istniejącego przejścia, z zachowaniem ich klasy odporności ogniowej.

Warunki Techniczne określają również, że przepusty w elementach oddzielenia przeciwpożarowego powinny mieć klasę odporności ogniowej (EI) wymaganą dla tych elementów. Oznacza to, że przejścia instalacyjne wykonywane w danej przegrodzie muszą odznaczać się parametrami szczelności ogniowej (E) oraz izolacyjności ogniowej (I) nie niższymi, niż sama przegroda.

Przejścia instalacyjne – sposoby ich zabezpieczania

Czynnikiem decydującym o wyborze metody zabezpieczenia przepustów instalacyjnych jest rodzaj instalacji przechodzącej przez dane strefy oddzielenia pożarowego.

W przypadku przewodów palnych (na przykład z tworzywa sztucznego), często stosuje się zabezpieczenia z materiału pęczniejącego, który podczas pożaru wielokrotnie zwiększa swoją objętość, wypełniając przestrzeń powstałą na skutek wypalenia się przewodu. Do zabezpieczenia przejść rur niepalnych używa się systemów farb i mas ogniochronnych, co polega na pokryciu farbą odcinka przewodu po obu stronach oddzielenia. Długość odcinka, jak i grubość powłoki zapewniającą odpowiednią klasę odporności ogniowej (EI), określają aprobaty techniczne tego typu produktów.

Przestrzeń pomiędzy przewodem, a konstrukcją przegrody przeciwpożarowej dodatkowo oddziela się wełną kamienną o dużej gęstości (co najmniej 150 kg/m3), tworzącą niepalny kołnierz ochronny.

– Zastosowanie takiego systemu powstrzymuje rozprzestrzenianie się ognia, wysokiej temperatury, a także trujących gazów. Na tym jednak nie koniec zalet tego rozwiązania, które wyróżnia się lekką i stosunkowo łatwą do wykonania konstrukcją, z możliwością późniejszego montowania nowych rurociągów oraz okablowania – wyjaśnia Paweł Stankiewicz, ekspert firmy Paroc Polska, producenta izolacji przeciwpożarowych z wełny kamiennej.

Jak dobrać odpowiedni materiał?

Przede wszystkim trzeba dokładnie przyjrzeć się zapisom w aprobatach technicznych poszczególnych produktów. Należy wziąć pod uwagę różnice w rozwiązaniach przeciwpożarowych dla systemów HVAC. Zdarza się bowiem, że pomimo ogólnej klasyfikacji „nierozprzestrzeniający ognia”, wyrób może w rzeczywistości zawierać materiały palne. Z pewnością za to można w charakterze izolacji przeciwogniowej przepustu wykorzystać każdy produkt oznaczony jako niepalny.

– W kwestii bezpieczeństwa pożarowego instalacji nie ma miejsca na kompromisy, dlatego architektom, wykonawcom i inwestorom proponujemy kompleksowe, niepalne rozwiązania do izolacji przepustów i przewodów instalacyjnych – podkreśla Paweł Stankiewicz. – Do wypełnień otworów przejść instalacyjnych w ścianach i w stropach zalecamy zastosowanie płyt PAROC Pyrotech Slab 160 o najwyższej klasie reakcji na ogień A1, w połączeniu z niepalną otuliną PAROC Hvac Section AluCoat T do zabezpieczenia rurociągów – podsumowuje.