ArchiLATO w Wozowni - wykład B. Ciarkowskiego o ewolucji budownictwa mieszkaniowego!

Od ostatniego wtorku lipca, co dwa tygodnie można spotkać się on-line z badaczkami i badaczami architektury, którzy w ciekawej, nieakademickiej formule przybliżać będą wybrane zagadnienia, jakimi się zajmują. W ramach „ArchiLATA w Wozowni” przyjrzymy się założeniom wybranych nurtów i prześledzimy ewolucję wybranych koncepcji architektonicznych. Nie zabraknie też odniesień regionalnych do budownictwa takich miast jak Toruń czy Bydgoszcz.

Od pałacu do kapsuły mieszkalnej: transformacje budownictwa wielorodzinnego od wielkomiejskich kamienic czynszowych do futurystycznego mikro-mieszkania – wykład on-line dra inż. arch. Błażeja Ciarkowskiego

Pandemia covid-19 w znaczący sposób wpłynęła na nasze codzienne życie. Konieczność utrzymywania „dystansu społecznego”, przeniesienie czynności zarezerwowanych dotąd dla biura czy szkoły w obręb naszych własnych czterech ścian skłoniły architektów do dyskusji na temat przestrzeni, w której żyjemy. Jakie są nasze mieszkania? Jaka jest przyszłość budownictwa wielorodzinnego? Czy będą to, jak chcą niektórzy, wielofunkcyjne mikro-apartamenty czy też powrócimy do tradycyjnego układu o wyraźnie wyodrębnionej strefie dziennej i nocnej? 

Aby nakreśli prognozę na przyszłość należy najpierw sięgnąć do historii. Początek podróży przez kolejne etapy transformacji „mieszkaniówki” to XIX-wieczne wielkomiejskie kamienice czynszowe. Okazałe, bogato dekorowane budynki frontowe oraz znacznie skromniejsze oficyny stłoczone wokół podwórek-studni stały się jedną z przyczyn modernistycznej „rewolucji” w architekturze. Zafascynowani nowoczesnością projektanci z lat 20. XX wieku odrzucili dotychczasowe rozwiązania. Zamiast kamienic zaproponowali wzniesione wśród zieleni „bryły w słońcu”. Słabo oświetlonym izbom w oficynach i suterenach przeciwstawiali jasne i słoneczne mieszkania w blokach. Kolejne koncepcje nowej aranżacji środowiska mieszkaniowego prowadziły ku coraz bardziej fantastycznym wersjom „maszyna do mieszkania”: budynkom składającym się z wymiennych kapsuł, wizjom „miast mobilnych” czy osiedlowym megastrukturom. Wraz z domniemanym końcem modernizmu projektanci starali się powrócić ku tradycyjnym rozwiązaniom. Jednocześnie twórcy współczesnych budynków wielorodzinnych pełnymi garściami czerpią z tego, co kilkadziesiąt lat temu wypracował Le Corbusier czy Mies van der Rohe. 

W wykładzie „Od pałacu do kapsuły mieszkalnej” przedstawiona zostanie droga jaką nasze środowisko mieszkaniowe przebyło od połowy XIX wieku do czasów współczesnych oraz nakreślone zostaną możliwości przyszłych przemian. 

Błażej Ciarkowski – dr inż. architekt. Absolwent architektury na Politechnice Łódzkiej i historii sztuki na Uniwersytecie Łódzkim. W 2012 r. obronił z wyróżnieniem dysertację doktorską i uzyskał tytuł doktora nauk technicznych w specjalności architektura i urbanistyka. Od 2017 r. jest adiunktem w Instytucie Architektury i Urbanistyki PŁ. Od 2012 – adiunktem w Instytucie Historii Sztuki UŁ. Laureat nagrody Marszałka Województwa Łódzkiego za najlepszą rozprawę doktorską. Laureat stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Naukowego. Autor książek oraz artykułów naukowych i popularno-naukowych. Zainteresowania badawcze koncentruje na powojennej architekturze polskiej i światowej, związkach architektury i polityki, a także konserwacji i ochronie dziedzictwa ruchu modernistycznego. Członek Docomomo International, PKN ICOMOS, Oddziału Łódzkiego Stowarzyszenia Historyków Sztuki i Oddziału Łódzkiego Stowarzyszenia Architektów Polskich